Theo các nghiên cứu quốc tế, ĐBSCL, đồng bằng sông Nile, đồng bằng Ganges (Bangladesh) là 3 đồng bằng chịu ảnh hưởng mạnh nhất của nước biển dâng. Trong đó ĐBSCL sẽ là nơi chịu tác động nặng nề nhất.
Đập thuỷ điện trên sông Mekong, đoạn chảy qua Trung Quốc.
Tại Diễn đài Mekong về Nước, Năng Lượng và Lương thực (GMF) 2017 vừa diễn ra tại Myanmar, các chuyên gia, học giả uy tín tới từ đa dạng giang sơn, tổ chức quốc tế đã đưa ra danh sách tình hình nghiêm trọng và yêu cầu những biện pháp vội vàng để bảo kê sinh thái, không gian tại vùng hạ lưu sông Mekong, cũng như sinh kế của hàng triệu cư dân tại khu vực này.
Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), vùng hạ lưu sông Mekong vốn nhân từ hòa, ít mưa bão, là nơi cư trú của hơn 20 triệu cư dân, là vùng chế biến nông nghiệp chủ lực của vietnam. Tuy nhiên, ĐBSCL đang phải đối phó với nhiều thách thức, doạ dọa đến sự tạo ra và sự tồn vong của khu vực này.
ĐBSCL bị thu nhỏ, nguy cơ mất tích
Theo GS Đào Trọng Tứ, Trung tâm trả lời tạo ra bền vững khoáng sản nước và thích nghi với biển đối khí hậu (CEWAREC), những bốn tuần đầu năm 2016, ĐBSCL đã chứng kiến những ảnh hưởng nguy hiểm do lưu lượng dòng chảy giảm mạnh, thấp nhất trong vòng 90 năm.
Hiện tượng thâm nhập mặn đã hình thành và diễn ra hết sức tinh vi, đầy đủ các cửa sông mặn thâm nhập sâu 50-70 km tác động tới gần 40% quy mô ĐBSCL, gần 200.000 ha lúa và vườn cây ăn trái bị thiệt hại, 155.000 hộ dân thiếu nước sinh hoạt.
Không chỉ chịu ảnh hưởng nghiêm trọng bởi các đợt hạn hán, xâm nhập mặn vùng ĐBSCL của vietnam cũng đang phải đối mặt với tình trạng nước biển dâng. Hiện nay, mỗi ngày vùng ĐBSCL đang mất quy mô tương đương 1,4 sân bóng đá.
Theo các phân tích quốc tế, ĐBSCL, đồng bằng sông Nile, đồng bằng Ganges (Bangladesh) là 3 đồng bằng chịu tác động mạnh nhất của nước biển dâng. Trong đó ĐBSCL sẽ là nơi chịu tác động nặng nằn nì nhất. Ví như mực nước dâng cao 2 m cuối thế kỷ này, khu vực ĐBSCL sẽ mất đi gần 1/2 diện tích đất liền, thậm chí trong vòng 100 năm nữa, ĐBSCL có thể biến mất khỏi bề mặt Nhân loại.
Tìm hiểu, đánh giá về trạng thái trên, giới khoa học đã chỉ ra 2 khởi thủy chính. Một là, quá trình biến đổi khí hậu đang diễn ra ngày càng khỏe mạnh trên toàn cầu. Nhị là, ảnh hưởng của việc khai thác tài nguyên nước trên thượng nguồn châu thổ sông Mekong.
Về việc khai thác tài nguyên nước trên thượng nguồn, giới chuyên ngành đã chỉ ra nhì hoạt động chính góp phần khiến nghiêm trọng tình hình tại vùng ĐBSCL. Đó là việc xây dựng đập thủy điện trên lưu vực sông Mekong và các dự án chuyển nước sông Mekong sang lưu vực sông khác.
Số liệu thống kê cho thấy 144 đập thủy điện đã, đang triển khai xây đắp hoặc đưa vào vận hành, trong đó có những đập thủy điện lớn được xây dựng trên dòng chính của sông Mekong. Những đập này sau khi chấm dứt sẽ gây tác động mạnh tới dòng chảy, chế độ số đông, phù sa bùn cát, dinh dưỡng, biến đổi khí hậu và xâm nhập mặn, từ đó tác động đến đa dạng lĩnh vực có can dự như thủy sản, nhiều chủng loại sinh học, giao thông thủy, nông nghiệp, sinh kế và kinh tế.
Thêm tham gia đó, những bất cập trong việc điều hành các thủy điện trên sông Mekong càng làm trầm trọng hơn các ảnh hưởng thụ động của thủy điện trên dòng chính sông Mekong, khác biệt là việc thiếu chia sẻ thông tin về điều hành, số liệu dòng chảy, thời gian tích nước, xả lũ…
Dường như đó, các công trình “nắn dòng, chuyển nước” sông Mekong cũng đang được các nước thượng nguồn tích cực khai triển. Cụ thể, Trung Quốc có kế hoạch đào một kênh dẫn nước trong khoảng sông Lan Thương (phần sông Mekong chảy trên cương vực TQuốc) vào sông Dương Tử. Thái Lan được cho là đang triển khai xây dựng các hồ chứa và vận hành các máy bơm công suất lớn để lấy nước từ sông Mekong nhằm giải quyết trạng thái hạn hán và phục vụ sản xuất nông nghiệp tại khu vực Đông Bắc nước này với tổng kinh phí gần 2 tỷ USD…
Bơi thuyền trên sông Mekong.
3 nguy cơ, 4 giải pháp
Công bố Đánh giá không gian Tiểu vùng sông Mekong của Trọng điểm Điều hành không gian quốc tế (ICEM) nêu rõ, các công trình thủy điện trên dòng chính và các dự án chuyển nước sông Mekong sẽ gây tổn thất lớn về kinh tế, đặt ra rộng rãi nguy cơ tiềm tàng. Cụ thể:
-Giảm lưu lượng nước trong mùa khô; kết hợp ảnh hưởng chuyển đổi khí hậu, nước biển dâng cao làm cho tăng thêm thâm nhập mặn, tác động tới nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản, nhất là khu vực ĐBSCL.
-Giảm lượng phù sa bồi đắp cho đồng bằng trong khoảng 26 triệu tấn/năm hiện giờ xuống 7 triệu tấn/năm; tăng thêm hiện tượng xói lở bờ sông; triệt tiêu thời cơ mở rộng cương vực tại đồng bằng sông Cửu Long.
-Thủy sản biển, nước ngọt, nuôi trồng bị tác động với ước lượng tổn thất từ 500 triệu USD tới 1 tỷ đô la Mỹ/năm; sinh kế của 14 triệu nông ngư gia chủ công dựa vào nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản cũng sẽ bị tác động nặng nài nỉ.
Nhằm xây đắp hình thức và tìm ra các giải pháp hiệu quả cho việc điều hành, san sớt và sử dụng nguồn nước sông Mekong, tại diễn đài GMF 2017 TS. Marcel Marchand, Viện Deltares, Hà Lan và TS. Gregory Thomas, Chủ tịch Viện Di sản tự nhiên Mỹ đã đưa ra vài biện pháp.
- Thay đổi cách thức điều hành, sử dụng nguồn nước. Mọi hoạt động sản xuất kinh tế - phố hội phải dựa trên khả năng thực tại của nguồn nước, cân bằng nước, thích hợp với các xu thế diễn biến nguồn nước trong mai sau.
- Các khâu từ thiết kế đến điều hành vận hành nhà máy thủy điện ở thượng lưu cần phải chú ý hạn giễu cợt tối đa các mặt tác động bị động đến môi trường sinh thái ở vùng hạ lưu, đặc biệt là vùng đồng bằng châu thổ Mekong.
- Đẩy mạnh công tác quan trắc và theo dõi việc dùng nguồn nước trên toàn lưu vực. Các số liệu quan trắc cần được san sẻ cho các quốc gia trong lưu vực.
- Xây dựng hạ tầng pháp lý của hợp tác quốc tế duyệt y Ủy ban sông Mekong và các tổ chức quốc tế trong việc đảm bảo khai thác dùng công bình có lí nguồn nước bình thường của 6 quốc gia trên lưu vực sông và bảo đảm dùng nước ở bất cứ một đất nước nào cũng không được gây thiệt thòi đáng kể cho các nước nhà khác theo Công ước về Luật sử dụng các nguồn nước liên tổ quốc cho mục đích phi giao thông thủy và thông lệ quốc tế.
9h20 ngày 22.4, trên tuyến tuyến phố liên phố cặp bờ sông Hậu tại khu vực tổ 14, ấp Mỹ Hội, thị trấn Mỹ Hội Đông, quận Chợ...
Xem tại: tin tức mới
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét