Mâm ngũ quả ngày Tết phải biểu thị được ngũ hành: Kim, mộc,thủy, hỏa, thổ
Mỗi dịp Tết đến xuân về, trên bàn độc của mọi mái ấm người Việt đều bày mâm ngũ quả cúng ông cha. Mâm ngũ quả ngày Tết - thể hiện cho 5 vị Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ, 5 nhân tố được cho là đã cấu thành nên vũ trũ.
Nếu như căn cứ theo màu sắc trong triết lý phương Đông thì mâm ngũ quả phải có 5 loại quả với 5 màu không giống nhau. chậm triển khai là hình ảnh thể hiện lòng thành kính với những người đã đánh mất và biểu trưng cho việc cầu may mắn, bình yên tới với mái nhà.
Mâm ngũ quả thường là một chiếc mâm bằng gỗ luôn thể, sơn son, có chân và được gọi là mâm bồng. Nếu như không có mâm bồng thì có thể đặt trên một chiếc đĩa to.
Ngũ quả miền Bắc
Miền Bắc có khí hậu cận nhiệt đới ẩm và có đủ bốn mùa nên các loại quả có sự phú quý và nhiều chủng loại. Gần như đa số các loại quả đều có thể đặt lên bàn độc miễn là mâm ngũ quả trông đẹp mắt là được.
Tuy nhiên 5 loại quả thường sinh ra nhất là: chuối, Phật thủ hay bưởi, đào, quýt, táo. Nải chuối sẽ được đặt ở dưới cùng, ở giữa như bàn tay hứng lấy những gì tinh túy nhất. Màu xanh của chuối Biểu tượng cho sự tràn trề nhựa sống của mùa Xuân.
Nằm trong lòng sắc xanh ấy có thể là quả bưởi hoặc quả Phật thủ có sắc quà. Nguyên nhân đặt Phật thủ ở giữa vì loại quả này có mười cánh múi chụm lên như 10 ngón tay, được trưng lên bàn thờ tổ tiên với niềm hi vọng cầu mong được bàn tay Phật trời ban phúc ban lộc. Giả dụ không tậu được Phật thủ thì có thể đặt quả bưởi quà căng tròn, tràn trề, hứa hẹn hứa hẹn sự hên.Tiếp sau đó là ba loại quả mang màu sắc khác nhau và biểu trưng cho những điều không giống nhau. Nếu quả đào tượng trưng cho sắc hồng biểu lộ sự thăng tiến, thành đạt, thì táo mang màu đỏ có nghĩa là phong lưu, giàu sang, màu quà thắm của quýt hi vọng năm mới đầy may mắn và đoàn viên.
Đủ đủ, sung là nhị thứ quả mà dân chúng luôn muốn đặt lên bàn thờ gia tiên tham gia những ngày Tết, với mong muốn sự phong lưu, trọn vẹn sẽ đến với mái ấm bản thân và tránh được sự khó khăn, bần hàn.
Giải đáp tờ Khám Phá, chuyên gia phong thủy Hoàng Anh Hùng xem xét, mâm ngũ quả ngày Tết phải thể hiện được đủ ngũ hành đó là: kim, mộc, thủy, hỏa, thổ. Để thể hiện được nhân tố này, các gia đình nên chọn lựa loại quả có màu sắc thích hợp với ngũ hành chả hạn như: đào Biểu tượng cho hành KIM, chuối biểu trưng cho hành MỘC, hồng xiêm tượng trưng cho hành THỦY, ớt biểu trưng cho hành HỎA, bưởi biểu trưng cho hành THỔ.
“Không có bất kỳ sự kiêng kỵ nào trong mâm ngũ quả ngày Tết cả. Bởi hoa quả là kết tinh của trời đất đều là hương thơm, quả ngọt dâng lên ông cha và bộc lộ lòng thành kính của con cháu”, ông Hùng nói.
Về các bài trí hoa trên ban thờ ngày Tết, những loại hoa không nên đưa lên như: hoa ly, lan, hoa loa kèn vì đây là những loại hoa ngoại lai, các mái ấm cũng nên chú ý.
Ngũ quả miền Trung
Miền Trung là vùng có miền khí hậu hà khắc nhất cả nước, hàng năm xảy ra đa dạng thiên tai, bão số đông, gió Lào, hạn hán, lại thêm đất đai vốn cằn cọc gây đa dạng gian nan cho trồng trọt chế biến hơn nữa thời điểm Tết thường rơi vào mùa Đông khắc nghiệt nên cây trái đặc sản nơi đây rất hi hữu.
Người địa phương nơi đây không quá câu nệ hình thức ý nghĩa của mâm ngũ quả, mà căn bản là sự chân thành của khúc ruột miền Trung cằn cọc đối với ông bà, ông cha.
Gian truân là thế nhưng địa hình lại nằm trong sự giao thương giữa nhị miền Bắc- Nam làm cho mâm ngũ quả của người miền Trung vẫn bày vẽ đủ “ngũ sắc”: chuối, mãng cầu, sung, dừa, thanh long, xoài.. rất đẹp mắt.
Mâm ngũ quả miền Nam
Giả dụ như ở miền Bắc, hầu như toàn bộ các loại quả đều có thể bày lên bàn độc, kể cả quả ớt mang vị cay đắng, miễn sao mâm ngũ quả trông đẹp mắt là được; thì người miền Nam lại có sự kiêng cữ.
Mâm ngũ quả của họ không bao giờ có chuối, vì loại quả này tên gọi có âm giống từ “chúi" biểu thị sự nguy khó khăn. Quả cam cũng không được xuất hiện vì câu “quýt khiến cho Đành lòng”.
Trên mâm ngũ quả của người miền Nam chuộng dừa, mãng cầu, bưởi, xoài, sung (theo câu: “Cầu sung trọn vẹn xài”), thêm chân đế là 3 quả dứa (trái thơm) biểu lộ sự vững tiến thưởng.
Khác biệt, mâm ngũ quả của người miền Nam không thể thiếu cặp dưa hấu ruột đỏ vỏ xanh, tượng trưng cho lòng trung nghĩa và trinh tiết của người phương Nam.
Mỗi miền mỗi khác tùy tham gia đặc trưng khí hậu, sản vật và ý kiến riêng, nhưng tựu phổ biến, mâm ngũ quả trên bàn độc ngày Tết vẫn là nơi tập hợp của hồn quả, hương cây, của nếp văn hóa dân tộc, của ý cầu nguyện hòa, an, đủ của người địa phương Việt.
Chính vì thế, người địa phương Việt dù ở phương trời nào, tới ngày Tết cổ điển vẫn không bỏ lỡ tục lệ này, như một sự nhắc nhở, cho mình và cho con cháu, về căn do của bản thân.
Tham khảo thêm: tin tuc moi
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét